Bir kadında adet kanamalarının 35
yaşından önce kesilmesine erken menopoz adı verilmektedir. Günümüzde halk
arasında erken menopozun daha sık görüldüğü iddia edilse de bu tam olarak doğru
değildir. 35 yaş - 50 yaş arası olguları erken menopoz olarak değerlendirmek
doğru değildir.
Menapoz nerden kaynaklanır ?
Herhangi bir nedenle
yumurta hücrelerini hızla tüketen her olay erken menopoza neden olabilir.
En sık görülen nedenler aşağıda sıralanmıştır:
Otoimmun
hastalıklar
Yumurtalıkların erken tükenmesi ve menopoz ortaya çıkması en
sık otoimmun hastalıklar adı altında toplanan bir diz hastalığa bağlı ortaya
çıkar. Otoimmun hastalık bireyin bağışıklık sisteminin henüz bilinmeyen
nedenlerle kendi organlarını yabancı doku gibi algılaması ve bu organlara
saldırarak onları tahrip etme çabası olarak tarif edilebilir. Eğer yabancı
olarak algılanan doku yumurtalıklar ise işte bu otoimmun hastalık türü erken
menopoz ortaya çıkmasına neden olur.
Ameliyatla yumurtalıkların
alınması
Herhangi bir gereklilik sonucu genç kadının her iki yumurtalığı
birden çıkarıldığında görülen erken menopoz türüdür. Bunun yanında diğer
jinekolojik operasyonlarda da ender olarak (yumurtalıklara kastedilme
olmaksızın) yumurtalıklar zarar gördüğünde erken menopoz ortaya çıkabilmektedir.
Kanser tedavileri
Kanser tedavisi için radyoterapi (ışın
tedavisi) veya kemoterapi (ilaç tedavisi) alan kadınlarda yumurtalıklar hasar
görebilir ve menopoz ortaya çıkabilir.
Aile öyküsü
Menopoza girme
yaşını belirleyen en temel etkenlerden biri kişinin annesinin menopoza girme
yaşıdır ve yakın aile bireylerinden birinde erken menopoza girme öyküsü erken
menopoz olasılığını belirgin şekilde artırır.
Kromozom
bozuklukları
Frajil X Sendromu, Turner Sendromu gibi ender görülen
kromozom bozukluklarında yumurtalıklar erken yaşta tükenir.
Yaşam
tarzı
Sigara içilmesi menopoza girişi hızlandırmakla beraber tıbbi
anlamda erken menopoza yol açması (yani 35 yaşından önce menopoza girilmesi)
olağan değildir.
Benzer şekilde ruhsal stres de yardımcı bir etken olmakla
beraber tek başına erken menopoza yol açması beklenen bir etken
değildir.
Stres
Stres birçok hastalık gibi menopoza'da sebep
olmaktadır. Fakat yanlız başına menopoza neden olmaz diğer faktörlere yardımcı
olur.
Nasıl tedavi edilir?
Erken yaşta ortaya çıkmış menopoz
olgularında (özellikle otoimmun tipte olanlarda) kendiliğinden geri dönüş veya
tedaviyle geri dönüş mümkün olabilmektedir.
Genç yaşta menopoza girmiş
olmanın getirdiği en önemli dezavantajlardan biri kemik erimesinin hızlanması
olduğundan bu konuda gerekli önlemler alınmalı ve kemikleri koruyucu tedaviye
geçilmelidir.
Ateş basması, vajinada kuruluk, ruhsal gerginlik gibi
klasik menopoz belirtileri de çoğu durumda hormon tedavisine yanıt
vermektedir.
Yumurta hücrelerinin tükenmesiyle ortaya çıkan erken menopoz
olgularında kadının yumurta hücresi kalmadığı için kendi yumurtalarıyla gebelik
oluşması (tüp bebek de dahil) çok zordur, bu durumda çoğu durumda tek çare
Yumurta donasyonu (başka bir kadının bağışladığı yumurta hücresi) ile
oluşturulmuş gebeliktir
Anasayfa 
